خبرگزاری حوزه/ اربعین حسینی رستاخیز عظیمی است که در دنیا شبیه و مانند ندارد، میلیون ها نفر برای بزرگداشت شهیدانی که چهارده قرن پیش برای مبارزه با ظلم و ستم و حفظ عزت و شرف برخاسته اند پیاده از راه های دور و نزدیک به سوی مرقد آنها حرکت می کنند، حتی افراد ناتوان و معلول نیز با آنها همراهی دارند و این بزرگ ترین نمایش فداکاری و قدرت در راه عزت و آزادگی و شرف است. [۱]
در این میان، یکی از ابعاد مهم جاذبه اربعین حسینی(ع) که تمام دنیا را به خود مشغول داشته، و سال به سال این مراسم را با شکوه تر کرده است، [۲] روایاتی است که با مضامین و تعابیر مختلف در بیان اهمیت، فضیلت و پاداش زیارت امام حسین علیه السلام بیان شده است [۳] پاداش هایی که حتی از خیال کسی نگذشته است. [۴] که ما در این جا به ذکر چند روایت بسنده می کنیم. [۵]
بشارت بی نظیر پیامبر(ص) برای زائران امام حسین(ع)
امام حسین علیه السلام از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله پرسید: پدرجان! پاداش کسی که موفّق به زیارت شما شود، چیست؟ [۶] پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «مَنْ زارَنی حَیّاً اوْ مَیِّتاً، اوْ زارَ اباکَ، اوْ زارَ اخاکَ، اوْ زارَکَ، کانَ حَقّاً عَلَیَّ انْ ازُورَهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ، وَ اخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِهِ؛ کسی که مرا در حال حیات یا پس از مرگم زیارت کند، یا پدرت، یا برادرت حسن، یا تو را زیارت نماید، بر من لازم است که در روز قیامت به دیدارش روم، و او را از گناهانش پاک و خالص سازم».[۷]
زائر امام حسین علیه السلام هم درجه با پیامبر (ص) در آخرت
از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است که به علی علیه السلام فرمود: «یا عَلِی! مَنْ زَارَنِی فِی حَیَاتِی أَوْ بَعْدَ مَوْتِی أَوْ زَارَکَ فِی حَیَاتِکَ أَوْ بَعْدَ مَوْتِکَ أَوْ زَارَ اِبْنَیْکَ فِی حَیَاتِهِمَا أَوْ بَعْدَ مَوْتِهِمَا ضَمِنْتُ لَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَنْ أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا وَ شَدَائِدِهَا حَتَّی أُصَیِّرَهُ مَعِی فِی دَرَجَتِی؛ ای علی! کسی که من را در حال حیات یا پس از رحلتم زیارت کند یا تو و دو فرزندت را در حال حیات یا پس از رحلت شما زیارت کند؛ من ضامنم که در روز قیامت او را از وحشت ها و سختی های آن روز رهایی بخشم، تا اینکه او را همراه خود و هم درجه خود قرار دهم».[۸]
شفاعت امام حسین علیه السلام؛ پاداش زیارت
از روایات متعدّدی به دست می آید که اگر انسان بخواهد کاملًا به عهد و پیمانش نسبت به هر کدام از ائمّه به ویژه حضرت سیدالشهدا علیه السلام وفا کند، باید به زیارت قبورشان رود و بداند که هر کس با میل و رغبت به زیارتشان رود و مکتب آنان را تصدیق نماید مشمول شفاعتشان در روز قیامت قرار می گیرد. [۹]
پیشوای هشتم شیعه حضرت ابوالحسن علی بن موسی الرضا(ع) در این زمینه می فرماید: «إِنَّ لِکُلِّ إمامٍ عَهْداً فی عُنُقِ أَوْلِیائِهِ وَ شیعَتِهِ، وَ إنَّ مِنْ تَمامِ الوَفَاءِ بِالْعَهْدِ، وَ حُسْنِ الأداءِ، زِیارةَ قُبُورِهِمْ، فَمَنْ زارَهُمْ رَغْبَةً فی زِیارَتِهِمْ، وَ تَصْدیقاً بِما رَغِبُوا فیهِ، کانَ أَئِمَّتُهم شُفَعائَهم یَوْمَ القِیامَةِ؛ برای هر امامی عهد و پیمانی برگردن دوستان و شیعیان اوست و به یقین از تمام وفای به آن عهد و پیمان، و نیکو ادا کردن آن، زیارت قبور آنان است؛ پس کسی که از روی رغبت و شوق و علاقه مندی و برای تصدیق آن چه را که در آن رغبت دارد آنان را زیارت کند، امامان اوشفیعانش در روز قیامت، خواهند شد».[۱۰]
مژده ای که امام باقر (ع) به زائر قبر ابا عبدالله الحسین (ع) داد
حمران بن اعین از راویان جلیل القدر می گوید: در یکی از سال ها که موفّق به زیارت قبر امام حسین علیه السلام شدم، امام باقر علیه السلام به دیدنم آمد، و فرمود: «ابْشِرْ یا حَمْرانْ! فَمَنْ زارَ قَبْرَ شُهَداءِ آلِ مُحَمَّدٍ علیهم السلام یُرِیدُ اللَّهَ بِذلِکَ وَ صِلَةَ نَبِیِّهِ، خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمٍ وَلَدَتْهُ امُّهُ؛ [۱۱]خوشا به حالت ای حمران! کسی که موفّق به زیارت قبر شهیدان آل محمد علیهم السلام شود، در حالی که قصد او جلب رضایت پروردگار و خشنودی پیامبراسلام صلی الله علیه و آله باشد، از گناهان پاک می گردد، همچون روزی که از مادر متولّد شده است».[۱۲]
آن حضرت در روایتی دیگر فرمود: «مُروا شیعَتَنا بزیارةِ قبرِ الحسینِ بنِ علیّ علیهما السلام فإنَّ إتیانَهُ یَزیدُ فِی الرِّزقِ، وَیَمُدُّ فِی العُمرِ، وَیَدْفَعُ مَدافِعَ السُّوء؛ شیعیان ما را به زیارت قبر حسین بن علی علیه السلام فرمان دهید زیرا زیارت آن، روزی را زیاد می کند، عمر را دراز می گرداند و بدی ها را دور می سازد».[۱۳]
اینجا استجابت دعا حتمی است
در روایات آمده است که خداوند در برابر شهادت، سه چیز به امام حسین علیه السلام ارزانی داشت: «جَعَلَ الإِمامَةَ فِی ذُرِیَّتِهِ، وَ الشِّفاءَ فِی تُرْبَتِهِ، وَ إِجابَةَ الدُّعاءِ عِنْدَ قَبْرِهِ؛ [۱۴] امامت را در فرزندان او قرار داد و شفا را در تربتش و اجابت دعا را در کنار قبرش (در بعضی از روایات نیز آمده: «تَحْتَ قُبَّتِهِ؛ زیر قبّه اش»).[۱۵]
حاج شیخ عباس قمی (ره) نوشته است از روایات به دست می آید که اجابت دعا در زیر قبّه آن حضرت از اموری است که حق تعالی در عوض شهادتش به او عنایت فرموده است؛ لذا زائر باید آن را غنیمت بشمرد و در تضرّع و انابه و دعا و عرض حاجات کوتاهی نکند و بهترین دعا ها با عالی ترین مضامین را در این مکان مقدّس بخواند. [۱۶]
ابن قولویه از امام باقر علیه السلام روایت کرده که به شخصی فرمود: چه مانعی دارد که هرگاه حاجتی پیدا کردی نزد قبر امام حسین علیه السلام بروی و چهار رکعت نماز گزاری و حاجت خویش را از خدا طلب کنی؛ چرا که نماز فریضه نزد آن حضرت معادل با حج، و نماز نافله معادل با عمره است. [۱۷]
از روایت امام باقر علیه السلام، به دست می آید که هر کس دو رکعت یا چهار رکعت نماز، کنار قبرش بخواند و حاجتش را طلب کند، حاجتش برآورده خواهد شد. [۱۸]
وقتی ابن ابی یعفور خدمت امام صادق علیه السلام عرض می کند: اشتیاق زیارت تو باعث شد که من مشقّت هایی را متحمّل گردم تا به محضرت شرفیاب شوم، حضرت در جوابش فرمودند: از پروردگارت گلایه نکن! چرا نزد کسی که حقّش بر گردن تو از حقّ من بیشتر است نرفتی؟ ابن ابی یعفور می گوید: این دو جمله حضرت خیلی بر من گران آمد و جمله دوم (چرا نزد کسی که حقّش بیشتر از حقّ من است نرفتی) از جمله اوّل (از پروردگارت گلایه نکن) گران تر بود، لذا پرسیدم: آن چه کسی است که حقّش بر من از حقّ تو بیشتر است؟ فرمود: حسین بن علی علیهما السلام؛ چرا نزد امام حسین علیه السلام نرفتی و آن جا دعا نکردی و عرض حاجت ننمودی!؟ ».[۱۹]
بشیر بن دهان از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود: «زائر قبر حسین علیه السلام وقتی نزد قبر مطهّر آمد، خداوند سبحان می فرماید: بنده من از من طلب کن تا عطایت کنم، دعا کن تا به اجابت رسانم و بر خداست که آنچه را در این راه بذل کرده، به او برگرداند».[۲۰]
و یا یکی از یاران امام صادق علیه السلام از آن حضرت نقل می کند: «کسی که به زیارت قبر ابی عبداللَّه علیه السلام برود هر حاجتی را از خدا بخواهد دیر یا زود برآورده می سازد».[۲۱]
همراهی با پیامبر (ص) در بهشت
در روایت می خوانیم: حضرت محمّد صلی الله علیه و آله به زائران امام حسین علیه السلام ندا می دهد که ای مسافران الهی! رفاقت با من در بهشت، بر شما بشارت باد! سپس رسول گرامی صلی الله علیه و آله با آنها از راست و چپ ملاقات می کند تا این که با همراهی آن حضرت به سوی خانواده خود باز گردند. [۲۲]
بخشودگی تمام گناهان تنها با یک زیارت!
امام صادق علیه السلام می فرماید: «امام حسین علیه السلام از رسول اللَّه صلی الله علیه و آله سؤال کرد: پاداش زائر شما چیست؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «مَنْ زارَنی حَیّاً اوْ مَیِّتاً، اوْ زارَ اباکَ، اوْ زارَ اخاکَ، اوْ زارَکَ، کانَ حَقّاً عَلَیَّ انْ ازُورَهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ، وَ اخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِهِ؛ [۲۳] کسی که مرا در حال حیات یا پس از مرگم زیارت کند، یا پدرت، یا برادرت حسن، یا تو را زیارت نماید، بر من لازم است که در روز قیامت به دیدارش روم، و او را از گناهانش پاک و خالص سازم».[۲۴]
یکی از یاران امام صادق علیه السلام از آن حضرت نقل می کند که فرمود: «آیا دوست نداری از کسانی باشی که از دنیا بیرون می روند در حالی که گناهی بر آنها نیست؟ »[۲۵] (پس زیارت آن حضرت را فراموش مکن).[۲۶]
مطابق روایت دیگری زائر امام حسین علیه السلام، در حالی به سوی اهلش باز می گردد که گناهان او از نامه اعمالش پاک شده است. [۲۷]
بشیر بن دهان از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود: «زائر قبر حسین علیه السلام با اوّلین گامی که برمی دارد و از اهل بیتش جدا می شود، مغفرت گناهانش آغاز می گردد، سپس پیوسته با قدم هایی که بر می دارد پاک تر می شود تا به قبر آن حضرت برسد...».[۲۸]
در روایت دیگری آمده است: برای خداوند فرشتگانی موکّل بر قبر امام حسین علیه السلام می باشند که وقتی کسی تصمیم به زیارت قبر امام حسین علیه السلام را گرفت خداوند گناهانش را به آن ملائکه می سپرد و وقتی قدمی برداشت آن گناهان را محو می کنند و وقتی باز قدمی برداشت حسنات او را زیاد می کنند و به همین صورت حسنات او زیاد می شود تا این که بهشت بر او واجب می گردد. [۲۹]
لازم به ذکر است این گونه روایات شامل حقّ النّاس نمی شود، آنها باید پرداخته شود. و همچنین شامل گناهانی که حدّ شرعی دارد نمی گردد، بلکه باید حدّ آنها شرعاً اجرا گردد، و شامل گناهانی که جبرانی، مانند قضا و کفّاره دارد نیز نمی شود، چون قضا و کفّاره با این اعمال ساقط نمی گردد، و شمول آن نسبت به بقیّه گناهان، با توجّه به عفو و کرم خداوند، چیز بعیدی نیست. [۳۰]
سخن آخر: (شناخت و معرفت نسبت به حق امام، شرط رسیدن به آثار و برکات زیارت است)
روشن است که این ثواب های عظیم و پاداش های فوق العاده از آن کسانی است که عارف به حقّ امام حسین علیه السلام باشند و بدانند آن حضرت برای چه هدفی قیام کرد و در چه راهی شربت شهادت نوشید و در ضمن زیارت، با آن حضرت پیوند تازه ای برقرار کنند و در مسیر اهداف آن بزرگوار قرار گیرند و محتوای سازنده زیارت نامه ها را در وجود خود پیاده کنند و با روحیّه ای تازه از کنار قبر آن بزرگوار بازگردند و لذا در روایتی که ابن عبّاس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله درباره زیارت امام حسین علیه السلام و پاداش عظیم آن نقل می کند جمله «عارفاً بحقّه» در آغاز روایت به چشم می خورد. [۳۱]
هم چنین حفظ این دستاورد ها و پاداش ها نیز مهمّ است؛ زیرا ممکن است کسی با اعمال صالحی پاداش های عظیمی برای خود فراهم سازد، ولی بعداً با اعمال زشت و گناهان عظیم آنها را از نامه اعمال خود بشوید. [۳۲]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir
منابع:
۱. کلیات مفاتیح نوین
۲. همراه زائر
پی نوشت ها:
[۱] متن بیانیه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی به مناسبت اربعین حسینی، ۲۸/۷/۱۳۹۴.
[۲] متن پیام حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی به گردهمایی خادمان افتخاری حرم امام حسین(ع) در ایام اربعین حسینی(ع)، ۶/۷/۱۳۹۸.
[۳] کلیات مفاتیح نوین، ص۲۰۹.
[۴] تفسیر نمونه، ج ۲۶، ص۴۷۳.
[۵] کلیات مفاتیح نوین، ص۲۰۹.
[۶] همراه زائر، ص۳۱.
[۷] وسائل الشیعه، ج۱۰، ابواب المزار، ب۲، ح۱۴؛ (همراه زائر، ص ۳۲).
[۸] کامل الزیارات، ص۱۱، ح۳؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۲۴۰).
[۹] کلیات مفاتیح نوین، ص۲۰۹.
[۱۰] بحارالانوار، ج ۹۷، ص۱۱۶، ح۱ و عیون اخبارالرضا، ج۲، ص۲۶۰، ح۲۴؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۲۰۹).
[۱۱] وسائل الشیعه، ج۱۰، ابواب المزار، ب۲، ح۲۲.
[۱۲] همراه زائر، ص۳۱.
[۱۳] بحارالانوار، ج۱۰۱، ص۴؛ (گفتار معصومین(ع)، ج ۲، ص۱۸۳).
[۱۴] بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۲۱، ح۱.
[۱۵] عدّة الداعی، ص۵۷؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۴).
[۱۶] کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۴.
[۱۷] کامل الزیارات، ب ۸۳، ص۲۵۱، ح۱؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۴).
[۱۸] کامل الزیارات، ب ۶۹، ص۱۶۸، ح۷؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۴).
[۱۹] کامل الزیارات، ب۶۹، ص۱۶۸، ح۸؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۴).
[۲۰] کامل الزیارات، ب۴۹، ص۱۳۲، ح۲؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۰).
[۲۱] کامل الزیارات، ب۴۶، ص۱۲۷، ح۱؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۵۹).
[۲۲] کامل الزیارات، ب۶۲، ح۳؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۵۹).
[۲۳] وسائل الشیعه، ج ۱۰، ابواب المزار، ب۲، ح۱۴، کامل الزیارات، ص۱۱، ح ۲، ب ۱.
[۲۴] همراه زائر، ص۳۲.
[۲۵] کامل الزیارات، ب۴۱، ص۱۱۸، ح۳.
[۲۶] کلیات مفاتیح نوین، ص۳۵۹.
[۲۷] کامل الزیارات، ب۴۶، ص۱۲۸، ح۲؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۵۹).
[۲۸] کامل الزیارات، ب۴۹، ص۱۳۲، ح۲؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۵۹).
[۲۹] کامل الزیارات، ب۶۲، ح۳؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۰).
[۳۰] استفتاءات جدید، ج ۳، ص۵۷۵.
[۳۱] برای اطلاعات بیشتر، ر. ک: بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۸۶، ح ۱۰۷؛ (کلیات مفاتیح نوین، ص۳۶۰).
[۳۲] کلیات مفاتیح نوین، ص۲۴.
